De worm in de mezcal

Jaïnisten hebben het vegetarisme zo’n beetje uitgevonden. Deze aanhangers van de traditionele Indiase religie geloven dat het enorm slecht karma is om een levend wezen te doden. Elk dier of insect, dus ook een bromvlieg, een vlo of een kevertje, bevat een levende ziel en moet worden gerespecteerd. Ze vegen het pad waarop ze lopen zelfs schoon met een bezem om te voorkomen dat ze een dier of insect vertrappen.

De liefde van de jaïnist voor al wat leeft, gaat zo diep, dat sommigen zelfs het eten van wortelgewassen mijden, omdat het wegsnijden van de wortels voorkomt dat een plant verder groeit. Melk mag wel, want de koe overlijdt niet door het melken en er blijft genoeg over voor het kalf (is het idee).

Houd dit beeld even vast, dan maken we een uitstapje naar Mexico. Daar drinken ze tequila. Deze drank wordt gemaakt van het zoete sap van de agave. De beste tequila is de Mezcal. Die bevat een dikke, vette larve. Dat kan een agaveworm zijn (de larve van de Hypopta agavis mot). Het kan ook de larve zijn van de agave snout weevil (een keversoort, de Scyphophorus acupunctatus). Beide larven zijn bij vlagen ware plagen die de agaveplantages bedreigen. Maar daar zitten Mexicanen niet mee. Als de kevers en wormen oprukken, eten ze de bordenvol larven. Insecten zijn een aanvullende bron van eiwitten voor arme Mexicanen.

In de fles Tequila zit de larve om andere redenen. Hij is het bewijs dat het alcoholpercentage zo hoog is dat het de larve kan conserveren. Een jaïnist zal dus geen slok mezcal drinken, maar sowieso drinkt die geen alcohol.

Als je er niet van gruwelt een worm in je fles dan wel glas te zien drijven, en je hebt gekozen voor een vegaleven, dan kan het moment komen dat je je afvraagt of het oké is om een glas Mezcal Gusano Rojo achterover te slaan. Je slaat wel eens een mug of een vlieg dood en je zet misschien wel eens een wespenvanger op je tafel. Maar dat is zelfverdediging. Het laten lijden van een larve uit pure drankzucht is dat niet. Waar ligt de grens?

Vegan is mezcal beslist niet. Er drijft een dierlijk product in. Maar laten we het eens hebben over aardbeien, kropjes sla, taugéscheuten en rijstkorrels… Hoe vegan zijn die? 100 procent? Dat dacht je… Voor elke krop sla, voor elke aardbei, zijn in het veld of in de kas honderden, zo niet duizenden aardbeienbloesemkevertjes, schuimbeestjes, wortelduizendpoten, emelten, slakken en wantsen om zeep geholpen. De teelt van plantaardige voeding is een guerilla-oorlog. Het is onvermijdelijk dat er bloed van onze vingers druipt, simpelweg omdat we leven en eten. Het lijden van een koe spreekt ons meer aan dan het lijden van de aardbeienbloesemkever. Maar de oerwet van de natuur zegt: het is eten of gegeten worden. Zelfs vegetariërs en veganisten kunnen daar niet aan ontkomen. Troost je met die gedachte, als een goede vriend onwetend een fles Gusano Rojo voor je opentrekt.

(Uit De dronken vegetariër)